Malkolm X-in Həccdən öyrəndiyi dərs

May 19, 2025 - 11:01
 0  17
Malkolm X-in Həccdən öyrəndiyi dərs

Afrika-Amerika müsəlman vətəndaş hüquqları fəalı Malkolm X Məkkədə həcc ziyarəti zamanı dərindən dəyişdi və kəşf etdi ki, həcc sülhü, insan birliyini öyrədir və hər kəsi dünya vətəndaşı edir.

Daha çox Malcolm X kimi tanınan Malcolm Little, 1925-ci ildə ABŞ-ın Nebraska ştatında anadan olmuş qaradərili amerikalı müsəlman fəal idi.

Atasının ölümündən və anasının xəstəxanaya yerləşdirilməsindən sonra o, yeniyetməlik illərini qohumlarının yanında keçirib. 1946-cı ildə həbsxanaya getdi. Həbsxanada İslam Milləti təşkilatına qoşuldu və afrikalı əcdadlarının soyadı bilinmədiyi üçün Malcolm X adını aldı.

1952-ci ildə şərti azadlığa buraxıldıqdan sonra təşkilatın ən nüfuzlu liderlərindən biri oldu. O, 12 il bu təşkilatın əsas siması olub. Malkolm X 1950-ci illərdən etibarən Federal Təhqiqat Bürosunun (FTB) nəzarəti altına keçdi.

Məkkədə həcc ziyarətini yerinə yetirdikdən sonra adını dəyişərək Hacı Malik Əş-Şahbaz qoyub. Afrika qitəsində qısa müddətə səyahət etdikdən sonra o, açıq şəkildə İslam Milləti təşkilatından istefa verdi və Müsəlman Məscidi Təşəbbüsü (MMI) və Afro-Amerika Birliyi Təşkilatını (OAAU) qurdu. 1964-cü ildə o, çoxsaylı ölüm təhdidləri aldı. 21 fevral 1965-ci ildə Nyu Yorkda sui-qəsd nəticəsində öldürüldü.

O vaxtdan bəri onun mirası Birləşmiş Ştatlarda onun adına xüsusi bir gün və çoxsaylı küçələrə və məktəblərə onun adının verilməsi ilə qeyd olunur. Ədalət və birlik mesajı bütün dünyada səslənməkdə davam edir.

Həccin Maocom X-ə təsiri

Malkolm X 1964-cü ildə Həcc ziyarətinə getdi. Bu səfər onun həyatında mühüm dönüş nöqtəsi oldu. Bundan əvvəl o, dünyanı qaralar və ağlar arasında bölünmüş görür, ikisi arasında bir qardaşlıq təsəvvür edə bilmirdi. Lakin Həcc ziyarətindən qayıdanda onun baxışı tamamilə dəyişir.

Həcc ziyarəti Malkolm X-in yenidən doğulmasına səbəb oldu və onu tamamilə fərqli bir insan etdi. O, Həcc ziyarətindən sonra bütün bəşəriyyətin ümumbəşəri qardaşlığına inanırdı.

Malkolm X-in illər sonra yazdığı bir məqalədə Kəbəni ziyarət etdikdən sonra düşüncə sisteminin dəyişdiyi və bu səfərdə yaşadığı bənzərsiz mənəvi təcrübələrlə yeni dünyagörüşü qazandığı açıq şəkildə görünür.

“Həyatımda ilk dəfədir ki, başqalarının dəri rənginə fikir vermirəm. Ağlar ağ görünmür. Rəngindən asılı olmayaraq hamı birlikdə səcdə edir”.

Malcolm X bu səfərdən sonra ictimai fəaliyyətlərində insanların dəri rəngini vurğulamırdı. O, hətta ağdərililərin də üzv ola biləcəyi yeni bir təşkilat qurdu. Bəziləri deyirlər ki, bu ideoloji dəyişiklik Malcolm X-ə çoxlu düşmən qazandırdı və hətta onun öldürülməsinə kömək etdi.

Həcc ziyarəti zamanı Malkolm X öz Yaradanı ilə münasibətlərini dərinləşdirdi və Allahın hökmranlığı altında sülh və ümumbəşəri qardaşlıq mesajını açıq şəkildə öyrətdi. Malkolm X İslamın əsl mənasını, yəni Allaha səmimi təslimiyyəti kəşf etdi və buradan dərin daxili rahatlıq və yenilənmiş iman, inam və fədakarlıq ruhu qazandı.

Malkolm X hesab edirdi ki, qardaşlıq dərsləri etnik və ya qəbilə bölgüsündən kənarda gündəlik həyatımızda, xüsusən də məscidlərimizdə öz əksini tapmalıdır. Bu mənəvi səfərin sonunda Quranın canlı bir mesaj, nur mənbəyi olduğunu və onun qəlblə oxunmasının vacibliyini vurğuladı, çünki bütün həqiqi mənəvi yüksəlişlər qəlbin açılması ilə baş verir.

Malkolm X inanırdı ki, Həcc ziyarəti insanları dünya vətəndaşı edəcək və onlara hamı ilə sülh və harmoniyada yaşamağı öyrədəcək.

Dünyanın müsibətlərlə dolu olduğu bu dövrdə həcc ziyarəti bizə şeytanın tələlərinə, vəsvəsələrinə qarşı ayıq olmağı xatırladır. Bunlara qalib gəlmək üçün daimi zikr, ölümü düşünmək və Allahı zikr etməkdən başqa yol yoxdur.

mənbə: iqna