Quranda insanın xoşbəxtlik və bədbəxtliyinin meyarı

23 Yanvar 2023 - 07:09

134621

Quran təlimlərində insanın xoşbəxtlik və bədbəxtliyinin meyarı əbədi həzz və iztirabdır. Dünya ləzzətləri və ağrıları daimi və sabit olmadığı üçün o, axirətin əbədi ləzzət və ağrılarını əsl xoşbəxtlik və bədbəxtlik nümunələri kimi təqdim edir.

İnsanın son və arzuladığı məqsədi “özünü sevməsindən” doğan xoşbəxtlikdən başqa bir şey deyil. İnsan fitri olaraq onu əldə etməyə çalışır. Ona görə də bu məsələ haqqında sual olunmur. Daha doğrusu, onun işığında hər bir məqsəd və digər iş əsaslandırılır və izah edilir. Beləliklə də insanın özü üçün xoşbəxtlik əsas məqsəd hesab olunur.

Quran təlimlərində xoşbəxtlik və bədbəxtliyin meyarı əbədi həzz və iztirabdır. Bu mənada ki, İslam, xüsusən də Quran xoşbəxtlik və bədbəxtliyin mənasını dəyişdirmir. Bu kontekstdə o, insanların anlayışından uzaq olan yeni bir konsepsiya təklif etmir. Daha doğrusu, o, xoşbəxtliyi ümumi mənada qalıcı ləzzət və bədbəxtliyi çoxlu əzab və ağrı mənasında hesab edir. Amma o ikisinin nümunəsində dəyişiklik edir. Dünya ləzzətləri və ağrıları daimi və sabit olmadığı üçün o, axirətin əbədi ləzzət və ağrılarını əsl xoşbəxtlik və bədbəxtlik nümunələri kimi təqdim edir.

Qurana görə insanlar qiyamət günü iki dəstəyə bölünəcək. Bir dəstəsi xoşbəxt olanlar, digərləri isə bədbəxt olanlardır:

«یَوْمَ یَأْتِ لاتَکَلَّمُ نَفْسٌ إِلاّ بِإِذْنِهِ فَمِنْهُمْ شَقِیٌّ وَ سَعیدٌ»

"(Qiyamət) gəldiyi gün (Allahın) izni olmadan heç kəs danışa bilməz. (O gün) insanların bir qismi bədbəxt, bir qismi isə xoşbəxt olacaqdır!" (Hud, 105).

«فَأَمَّا الَّذینَ شَقُوا فَفِی النّارِ لَهُمْ فیها زَفیرٌ وَ شَهیقٌ»

"Bədbəxt olanlar od içərisində (Cəhənnəmdə) qalacaqlar. Onları orada ah-fəryad gözləyir" (Hud, 106).

«خالِدینَ فیها ما دامَتِ السَّماواتُ وَ الأَرْضُ إِلاّ ما شاءَ رَبُّکَ إِنَّ رَبَّکَ فَعّالٌ لِما یُریدُ»

"Rəbbinin istədiyi (tövhid və iman əhli) istisna olmaqla, onlar orada əbədi göylər və yer durduqca qalacaqlar. Həqiqətən, Rəbbin istədiyini edəndir. (Günahkar möminlər kafirlərdən fərqli olaraq bir müddət Cəhənnəmdə qalıb günahları təmizlənəndən sonra Allahın iznilə Cənnətə daxil ediləcəklər) (Hud, 107).

«وَ أَمَّا الَّذینَ سُعِدُوا فَفِی الْجَنَّةِ خالِدینَ فیها ما دامَتِ السَّماواتُ وَ الأَرْضُ إِلاّ ما شاءَ رَبُّکَ عَطاءً غَیْرَ مَجْذُوذ»

"Xoşbəxt olanlar isə Cənnətdədirlər. Onlar, Rəbbinin dilədiyindən əlavə, tükənməz bir nemət kimi göylər və yer durduqca orada əbədi qalacaqlar" (Hud, 108).

Bəzi insanlar bədbəxt, bəziləri isə xoşbəxtdirlər. Yəni bilmək lazımdır ki, hər bir şeyin səadəti onun varlığının xeyirinə çatmaqdan ibarətdir. Yəni istədiyi kamilliyə çatsın və ondan faydalansın. İnsanın səadəti fiziki və mənəvi nemətlərə çatmaq və onlardan həzz almaqdır. İnsanın bədbəxtliyi o nemətlərə sahib olmamaq və onlardan məhrum olmaqdır.

Bu bədbəxtlik və o xoşbəxtlik insanların bu dünyada əməllərinin, danışıqlarının və niyyətlərinin nəticəsidir.

Bəziləri dünyada könüllü olaraq, heç bir məcburiyyət olmadan küfr və zəlalətə düçar olurlar. Bu da əbədi bədbəxtliyə səbəb olur. Amma bəziləri də könüllü olaraq, məcburiyyət olmadan, iman və hidayəti qəbul etdilər, ona görə xoşbəxt oldular.

Beləliklə, hər bir insasnın xoşbəxtliyi onun öz əlindədir. Yəni insandır ki, özünü xoşbəxt ya bədbəxt edir. Bəs, insan özü barədə məsuliyyət daşıyır. Elə həyat sürməlidir ki, dünya və axirət səadəti təmin olsun.

Qurana görə, daimi və əbədi səadətə yalnız ixtiyari əməllər etməklə nail olmaq mümkündür. Deməli, xoşbəxtliyin əldə edilməsi yalnız ixtiyari əməlləri etmək mənasındadır. Onlar da xoşbəxtliyi yaradan amillərdir. İnsan isə ona ancaq bu yolla çata bilər. Çünki insanın təbii istəyi olan xoşbəxtlik insanın ixtiyari əməllərinə daxil deyil. Daha doğrusu, xoşbəxtlik müəyyən amillərin yerinə yetirilməsi ilə reallaşır. Buna görə də Quranda səadətə çatmaq üçün vasitə kimi təqdim edilən ixtiyari əməllər və ya “amillər” izah edilməlidir. Həmçinin xoşbəxtliyə çatmağın maneələri tanınmalıdır.

İnşallah gələn bəsimizdə bu amillərə işarə edəcəyik.


mənbə: iqna

Xəbər lenti

Milli Bank Avro 2024 kolleksiya sikkəsini dövriyyəyə buraxacaq
2024-03-28 13:55

İrakli Qaribaşvilinin əmlak bəyannaməsi dərc olunub
2024-03-28 13:47

Xarici ölkə vətəndaşlarına məxsus pulu dələduzluq yolu ilə əldə edən iki nəfər saxlanıldı
2024-03-28 11:33

Afinada məktəb direktorunu döyən gürcüstanlı gənc tutulub
2024-03-28 10:27

Ramazan ayının müstəhəb əməlləri
2024-03-28 10:15

Çində inanılmaz görüntü: Böyük bir binanın dəniz yolu ilə daşındığı anlar gündəm oldu - VİDEO
2024-03-28 10:06

Oruc tutmaq xərçəng hüceyrələrinin qarşını alır
2024-03-28 09:56

Vatsapa yeni funksiya gəldi
2024-03-27 23:20

Gürcüstan-Rusiya sərhədinə gedən yolda ağır yük maşınlarının hərəkəti bərpa edilib
2024-03-27 23:16

Azyaşlıları öldürməyə cəhd edən şəxs 16 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilib
2024-03-27 23:13

Braziliya millisinin futbolçusu Pelenin rekordunu qırıb
2024-03-27 20:50

Gürcü xalqı ölkəmizin idarəçiliyinə qayıtmalıdır
2024-03-27 20:42

Ğaribaşvilinin oğlunu hökumət təyyarəsi ilə Almaniyaya aparmaq 109 500 lariyə başa gəlib
2024-03-27 20:27

“Gürcü Arzusu”nun təşəbbüsü LGBT fərdlərin hüquqlarına qarşı açıq hücumdur – Amnesty
2024-03-27 20:21

Strasburq məhkəməsi Nika Qvaramiyanın şikayətini qəbul etməyib
2024-03-27 20:12

28 mart üçün xarici valyutanın rəsmi məzənnəsi
2024-03-27 20:03

2024-cü il futbol üzrə Avropa çempionatının bütün iştirakçıları müəyyənləşib
2024-03-27 19:59

Gürcüstan millisinin futbolçuları “Şərəf” ordeni ilə təltif olunacaqlar
2024-03-27 15:59

Fransalı general Aİ-nin Gürcüstandakı monitorinq missiyasının rəhbəri təyin edilib
2024-03-27 15:56

Martın 30-dək olan hava proqnozu açıqlandı
2024-03-27 14:02

Wizz Air Almaniyaya biletlərin qiymətini rekord həddə çatdırıb
2024-03-27 13:59

Saakaşvili seçkilərdə qalib gələcəyi təqdirdə bunları edəcək
2024-03-27 13:56

Dörd mənzildən oğurluq edən şəxs saxlanıldı
2024-03-27 13:54

Ağır yol qəzasında iki nəfər həyatını itirdi, üç nəfər yaralandı
2024-03-27 13:48

Ermənistan Ciliza kəndini Gürcüstana qaytarmağa hazırlaşır
2024-03-27 11:32

Dövlət Departamenti ABŞ, Britaniya və Ukraynanın Rusiyadakı terrorda iştirakını inkar edib
2024-03-27 10:37

Ramazan, insanın əsas cəhətlərinə diqqət ayıdır
2024-03-27 10:25

Putin miqrantlarla bağlı tapşırıq verdi
2024-03-27 10:10

Avropa çempionatının play- off mərhələsinin final oyununda Gürcüstan yığması Yunanıstanı qəbul edir
2024-03-26 23:51

Teraktı onlar hazırlayıb, bu ölkələr də yardım edib
2024-03-26 20:41

Rusiyada Krım körpüsündə baş verən partlayışla bağlı Gürcüstan vətəndaşı qiyabi həbs cəzasına məhkum edilib
2024-03-26 20:29

Temkada bir nəfər bıçaqlanıb
2024-03-26 20:24

27 mart üçün xarici valyutanın rəsmi məzənnəsi
2024-03-26 18:47

Afinada məktəb direktorunu yaralayan və şagirdi döyən 19 yaşlı gürcü saxlanılıb
2024-03-26 18:44

Sahibkardan hədə-qorxu ilə pul tələb edən şəxs saxlanılıb
2024-03-26 18:38

Məktəblərdən birində bibər qazı buraxılıb
2024-03-26 18:34

Rusiyada daha bir terrorun qarşısı alınıb: Bomba terrorçunun üzərində partladı - VİDEO
2024-03-26 15:20

Futbolla əlaqədar olaraq avtobuslar gecə saat 2-yə kimi işləyəcək
2024-03-26 14:02

Gürcüstan və Ukrayna Avro-2024-ün bir addımlığında
2024-03-26 12:45

Moskvada daha bir hücum: yaralılar var – Video
2024-03-26 12:41


Digər İslam Dünyası xəbərləri:

Orucun faydalı təsirləri

69

Oruc tutmağın 9 faydası

88